Tırnak Hastalıkları

Tırnakların Önemi

Tırnaklar derimizin uzantısı olarak genel sağlığımızı yansıttığı gibi sağlıklı görünümü kozmetik açıdan da önem arz eder. Tırnakların kozmetik görüntüleri dışında önemli fonksiyonları da vardır. Nesneleri kullanırken, toplarken ve tutarken bize yardımcı olurlar, ayak ve el parmaklarının ince derisini muhafaza ederek desteklerler.

Tırnaklar el ve ayak parmak uçlarında bulunan deri hücreleri tarafından üretilir. Tırnakların keratinden oluşan bir yapıları vardır. Bu dayanıklı protein, sadece saçta ve deride bulunur. Tırnağın kendisi farklı tabakalardan oluşur.

Tırnak Hangi Kısımlardan Oluşur?

Tırnak Tabakası:El ve ayak parmakları üzerinde tırnağın görünen kısmıdır

Tırnak Yatağı:Tırnak tabakasının altındaki deri

Matrix (Tırnak Kökü):Tırnağı üreten tabaka, büyük bir kısmı üst derinin altındadır.

Lunula (Aycık):Matrix’in bir parçasıdır. Beyazımsı renkte olup, tırnak tabakasının üst kısmında yarım ay şeklindedir. Genellikle başparmak üzerinde daha belirgindir.

Cuticle (Üst Deri):Tırnak tabakasının kenarlarını kaplayan ince bir deri dokusudur.

Tırnak Katları:Tırnağın iç ve yan kenarlarını destekleyen, çevreleyen deri katlantılarıdır.

Tırnaklar, saç gibi matrixten büyür. Yaşlı hücreler büyüdükçe yerlerini yenileri alır. Matrixten büyüyen hücreler sıkıştırılmış, yassılaştırılmış ve sertçe şekillendirilmiş durumda tırnak plağını oluşturur. Tırnakların günde ortalama büyümeleri 0,1 mm’dir. Bu oran, yaşa, yılın zamanına, aktivitelere bağlı olarak değişebilir. El tırnakları, ayak tırnaklarından daha hızlı büyür. Sık kullanılan el veya ayağın tırnakları diğerine göre daha hızlı büyür. Tırnaklar kış dönemine karşın yazın daha hızlı büyür. Kadınların tırnakları erkeklerinkinden daha hızlı büyür. Ancak hamilelik ve ileri yaş dönemlerinde farklılıklar olabilir. Tırnakların uzaması/büyümesi hastalıklardan, kullanılan ilaçlardan ve hormonal bozukluklardan etkilenebilir.

Sık Görülen Tırnak Hastalıkları Nelerdir?

Tırnaklar yerleşimlerine bağlı olarak, yıpranmaya daha çok müsaittirler. Tırnak hastalıkları, tüm deri hastalıklarının %10’unu oluşturur. Çoğumuz, ömür boyu en az bir defa parmaklarımızı kapıya sıkıştırmışızdır. Ayak tırnaklarımızda tırnak batması yaşamış ya da halk arasında ‘’dolama’’ olarak ifade edilen tırnak enfeksiyonuna maruz kalmışızdır. Genellikle küçük tırnak yaralanmaları kısa sürede iyileşir. Ancak ciddi yaralanmalar veya hastalıklarda, profesyonel tedavi gerekir. Bazı belirtiler tırnak hastalıklarına işaret edebilir. Tırnak etrafındaki derinin şişlik ve kızarıklık ile kendini belli eden enfeksiyonları tırnaklarda renk ve şekil değişikliklerine neden olabilir. Tırnakta beyaz çizgilenmelerin bulunması, girinti-çıkıntı ve çukurluklar bulunması söz konusu olabilir. Tırnakta görülen bu değişikliklerin mutlaka bir dermatolog tarafından değerlendirmesi gerekir.

Tırnak üzerindeki beyaz noktalar sık görülür. Bunlar küçük, yarım dairesel renk değişiklikleridir. Tırnak tabanındaki, tırnak hücrelerinin üretildiği bölgenin travmaları sonucu gelişir. Tedavi edilmeleri gerekmez, zamanla düzelecektir.

Tırnak Kanamaları

Tırnak yatağındaki kılcal damarların kanaması halinde ince diklemesine kıymık şeklinde kanama odakları oluşabilir. Bu tip kanamalar ilaç ve bazı hastalıklara bağlı olarak da oluşabilir.

Tırnak Batması

Deri içine doğru büyüyen ayak tırnaklarının genel bir tırnak sorunudur. Ayak başparmak tırnaklarında daha sık görülür. Uygunsuz tırnak kesimi, dar ve sağlıksız ayakkabılar tırnak köşesinin derinin içine doğru kıvrılmasına neden olabilir. Tırnağın uzaması, ağrılı olabilir. Bazen de enfeksiyona kadar ilerleyebilir. Böyle durumlarda tedaviye başvurulmalıdır.

Tırnakta Mantar Enfeksiyonları

Mantar enfeksiyonları bütün tırnak hastalıklarının yaklaşık olarak %50’sini oluşturur. Tedavisi zaman alabilir. Ayak tırnaklarında, el tırnaklarından daha çok görülür. Tırnağın mantar enfeksiyonu, tırnağın tırnak yatağından ayrılmasına sebep olabilir. Beyaz, yeşil, sarı veya siyah renkte tırnak değişiklikleri olabilir. Tırnak üstü veya tırnağın altındaki deri etkilenebilir. Ayak başparmak tırnakları mantar enfeksiyonlarından kolay etkilenirler. Çünkü travmaya daha çok maruz kalırlar.

Tırnakta Bakteriyel Enfeksiyonlar

Tırnak çevresinde kırmızılık, şişlik ve ağrı bakteriyel enfeksiyonu gösterir. En sık ortaya çıkaran neden travmadır. Suyla ve kimyasal maddelerle temasta tırnak çevresindeki derinin yapısını bozabilir. Enfeksiyona uygun ortam oluşturabilir.

Tırnakta Tümör ve Siğiller

Tümör ve siğiller tırnağın herhangi bir bölümünde bulunabilir. Bunlar tırnak tabakasının şeklini değiştirebilir. Tümör veya siğilin büyümesi sebebiyle tırnak yapısı bozulabilir. En sık görülen iyi huylu oluşumlar siğillerdir. Bunlar deri etrafını veya tırnak altını etkileyen virüs enfeksiyonlarıdır. Ağrılı veya ağrısız olabilirler. Bazen ayak parmağı veya el parmağının kullanımını kısıtlayacak kadar ilerleyebilirler.

Tırnak yatağı ve çevresinde iyi huylu veya kötü huylu çeşitli tümörler de gelişebilir. Siğil veya tümör düşündüren herhangi bir tırnak değişikliğinde ayırıcı tanı ve tedavinin yapılabilmesi için Dermatoloji uzmanına başvurmak gerekir.

Sedef Hastalığı Tırnak Değişiklikleri

Sedef hastalığı kırmızı bir leke üzerinde pul pul kepeklerle karakterize bir kronik deri hastalığıdır. Sedefli insanların %10-50’sinde, sedef romatizmasi olanların ise %80’inde tırnak problemleri görülür. Belirtileri: tırnakta yüksük benzeri çöküntüler, dalgalanma , renk değişiklikleri, kıymık şeklinde kanama ve tırnağın soyulmasıdır.

Tırnak Yeme Alışkanlıklar/Tikler

Tırnak yeme özellikle küçük yaştaki çocuklar arasında genel bir problemdir. Alışkanlık yaşla birlikte daha belirgin hale gelebilir. Tırnak yeme sadece tırnakların görünümünü bozmakla kalmaz mikropların ağza taşınmasına neden olabilir. Tırnak yeme alışkanlığı parmakların etrafındaki deriye zarar verebilir. Enfeksiyonun tırnak içine, altına, içeri girip yayılmasına yol açabilir. Tırnak cilalarının ve tırnak sıvılarının uygulanmasıyla tedavi edilebilir. Bir dermatolog eğer gerekirse, başka tedaviler de tavsiye edebilir. İleri vakalarda psikoterapi uygulamak gerekebilir.

Genel olarak tırnak hastalıkları tedaviye çok yavaş cevap verir. Bunun sebebi tırnakların yavaş büyümesi ve ilaçların yavaş emilimidir. Tedaviler genel olarak cerrahi ve cerrahi olmayan olarak tanımlanır. Cerrahi olmayan tedaviler; dışarıdan kullanılan veya ağızdan alınan ilaç tedavileridir. Cerrahi tedaviler; tümörlerin alınması veya anormal yapıyı düzeltmek için uygulanan girişimsel yöntemlerdir. Tırnak problemine göre en uygun tedaviye Dermatolog doktorunuz karar verecektir.